Với SpaceX, gã khổng lồ đang thay đổi cuộc chơi không gian, phần mềm giữ vai trò mật thiết trong mọi khía cạnh của một chuyến bay vũ trụ mà hãng thực hiện. Vừa qua, đội ngũ phát triển phần mềm của công ty này đã chia sẻ về những công nghệ phần mềm được sử dụng trong SpaceX nói chung và tàu vũ trụ người lái Crew Dragon vừa được phóng thành công mới đây nói riêng.
Vào 2h22′ ngày 31/5/2020 theo giờ Việt Nam, tên lửa Falcon 9 đã đưa tàu Crew Dragon của SpaceX lên quỹ đạo từ bệ phóng 39A ở Trung tâm Vũ trụ Kennedy của NASA tại Florida, Hoa Kì. Sự kiện trên đánh dấu lần đầu tiên Mĩ đưa thành công phi hành gia lên quỹ đạo từ đất nước của mình kể từ năm 2011. Đây là một trong nhiều nỗ lực mà nhà sáng lập và CEO SpaceX, Elon Musk đề ra để thay đổi và hiện đại hoá ngành công nghiệp vũ trụ, một lĩnh vực vẫn đang hoạt động dựa trên những công nghệ có tuổi đời hàng thập kỉ. Thông điệp ấy được cũng được phản ánh trong công tác phát triển phần mềm cho các thiết bị hàng không vũ trụ của hãng này.
Mới đây, trên mạng xã hội Reddit, 6 thành viên trong đội ngũ phần mềm của SpaceX đã chia sẻ với khán giả toàn cầu về các công nghệ được sử dụng trong việc phát triển và triển khai công nghệ vũ trụ thế hệ mới như tên lửa Falcon, tàu còn thoi Dragon hay vệ tinh Starlink. Điểm đặc biệt là, một số phần mềm được ứng dụng trong những sản phẩm này là những chương trình “anh em”, hay thậm chí có thể tìm thấy ngay trong PC hay điện thoại của chúng ta.
1. Giao diện Chromium
Theo kĩ sư Sofian Hnaide – người phát triển công nghệ hiển thị cho tàu Crew Dragon, SpaceX đã sử dụng Chromium, nền tảng mã nguồn mở của trình duyệt Google Crome, cho các màn hình cảm ứng trên con tàu vụ trũ thế hệ mới chở phi hành gia.
“Chúng tôi thích tất cả những tính năng hiện đại đi kèm với những trình duyệt sáng tạo này”, trích lời Hnaide. Thêm vào đó, Chromium cũng giúp SpaceX tiếp cần được thêm rất nhiều lập trình viên có tay nghề cao trong công nghệ này.
Điều này có nghĩa rằng, một web app với ngôn ngữ HTML hay JavaScript, như hàng triệu website thông thường, sẽ có thể cho các phi hành gia thấy những gì họ cần và phân tích hành động chạm và vuốt của họ. Đây là một khác biệt lớn so với các phương thức lập trình trong hàng không vũ trụ truyền thống mà chỉ có thể sử dụng những ngôn ngữ sơ cấp hơn.
2. Hệ điều hành Linux
Hệ điều này mã nguồn mở Linux được ứng dụng trong hệ thống vệ tinh Starlink của SpaceX với nhiệm vụ kết nối Internet cho các máy tính trên Trái Đất. Trong dó, giao diện dựa trên Chromium sẽ được chạy trên hệ điều hành này để kết nối với phần mềm điều khiển phương tiện được viết bằng ngôn ngữ C++.
SpaceX tự điều chỉnh Linus sao cho phù hợp với việc hỗ trợ phần cứng của công ty này, đồng thời cho phép họ có thể tận dụng những tác vụ của Linux trong thời gian thưc, bảo đảm rằng phần mềm sẽ phản ứng với dữ liệu nhập vào một cách nhanh chóng và chính xác.
Theo Trưởng Bộ phận Thiết kế phần mềm cho tàu Crew Dragon – Josh Sulkin, tuy SpaceX sử dụng định dạng Linux riêng, nhưng hệ điều này của công ty vẫn gần giống với phiên bản đang chạy trong mọi chiếc điện thoại Android.
3. Bảo mật máy tính
Những phần mềm hiện đại sẽ luôn đi cùng với những vấn đề mới lạ. Theo lời Jeff Dexter, người điều hành phần mềm bay và an ninh mạng cho SpaceX, công ty này phải sử dùng nhiều phương pháp bảo mật khác nhau để bảo đảm an toàn cho hệ thống và dữ liệu.
Ví dụ, SpaceX ứng dụng mã hoá đầu – cuối (end-to-end) để bảo vệ dữ liệu được truyền đi và tới các vệ tinh Starlink Starlink và tất cả các phần cứng đều được trang bị phần mềm của SpaceX để chặn phần mềm bên ngoài. Ngoài ra công ty cũng triển khai những kiểm tra tự động để truy tìm những vấn đề trong phần mềm của mình.
“Chúng tôi có một đội ngũ chuyên dụng để phát hiện xem các phương tiện và vệ tinh của chúng tôi có thể bị hacked như thế nào, nhằm loại bỏ và ngăn chặn những mối đe doạ ấy khi đi vào thực tế”, trích lời Dexter.
4. Những phương pháp hiện đại khác
SpaceX phối hợp áp dụng không chỉ những phần mềm hiện đại vào các sản phẩm mà còn cả những phương pháp phát triển phần mềm hiện đại như việc cập nhật thường xuyên.
Matt Monson, người dẫn đầu công tác phần mềm của hệ thống vệ tinh Starlink và làm việc với tàu Dragon, chia sẻ rằng SpaceX câp nhật hệ thông phần mềm của mình hàng tuần. Anh nói: “Trong những dự án như thế này, tốc độ cải tiến là mọi thứ”. Trong suốt một tuần, công ty cũng yêu cầu hai phi hành gia của mình, Behnken và Hurley, thử nghiệm phần mềm vào ban ngày để thu thập phản hồi, cập nhật lại vào ban đêm và thử lại vào ngày hôm sau.
SpaceX cũng sử dụng thử nghiệm A/B, cho phép công ty kiểm tra những thay đổi của mình trên một tập con vệ tinh. Phương pháp này thường được sử dụng rộng rãi trong lập trình thông thường, ví dụ như để tính toán xem một website có thể tải nhanh hơn hay không.
(Nguồn: cnet.com)
Discussion about this post